Α’ και Β’ εύρεση Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και Βαπτιστού
Η εύρεση της κεφαλής
Πολύ καιρό αργότερα, δύο μοναχοί από την Ανατολή έφθασαν στην Παλαιστίνη για προσκύνημα στους Αγίους Τόπους. Ο Τίμιος Πρόδρομος φανερώθηκε σ’ αυτούς την νύχτα, χωριστά στον καθένα, και τους είπε: «Πηγαίνετε στο παλάτι του Ηρώδη και θα βρείτε εκεί την κεφαλή μου κάτω από την γη». Οδηγημένοι από την θεία Χάρη, δεν δυσκολεύτηκαν να βρούν το μέρος όπου είχε θαφτεί το τίμιο λείψανο και ευχαριστώντας τον Θεό το έβαλαν σε έναν σάκκο και πήραν τον δρόμο της επιστροφής.
Στον δρόμο συνάντησαν έναν κεραμέα από την Έμεσα που έχοντας πέσει σε μεγάλη ένδεια είχε αφήσει την πατρίδα του αναζητώντας καλύτερη τύχη. Μετά από νέα εμφάνιση του Προδρόμου, ο κεραμέας πήρε την τίμια Κάρα και επέστρεψε στην Έμεσα, όπου έκτοτε γνώρισε μεγάλη προκοπή και ευημερία.
Όταν ο κεραμέας ετοιμαζόταν να αφήσει την ζωή αυτή, έβαλε τον ανεκτίμητο θησαυρό σε ένα σεντούκι και το άφησε κληρονομιά στην αδελφή του, συμβουλεύοντάς την να μην το ανοίξει δίχως την εντολή αυτού που κρυβόταν εκεί μέσα κι όταν θα ερχόταν η ώρα να το παραδώσει σε κάποιον άνθρωπο ευσεβή και φιλόθεο.
Έτσι η κάρα του Προδρόμου πέρασε από τον ένα στον άλλο φθάνοντας τελικά σε έναν ιερομόναχο ονόματι Ευστάθιο, που ασκήτευε σε σπήλαιο, κοντά στην Έμεσα, αλλά που κρυφά ήταν αιρετικός αρειανόφρων. Παρασυρόμενος από την υπερηφάνεια, απέδιδε στον εαυτό του τις πολλές ιάσεις που επιτελούνταν γύρω από τον πολύτιμο αυτό θησαυρό και επωφελούνταν επονείδιστα από την θεία Χάρη.
Καθώς η αίρεσή του και τα ανομήματά του ήλθαν γρήγορα στο φως, εκδιώχθηκε από τους ορθοδόξους και η τιμία Κεφαλή του Προδρόμου έμεινε κρυμμένη στο σπήλαιο μέχρι την εποχή που ο ευλαβής Μάρκελλος, άνθρωπος φιλόθεος και φιλάρετος, ορίσθηκε ηγούμενος στην μονή που είχε ιδρυθεί κοντά στο σπήλαιο, επί βασιλείας του αυτοκράτορα Μαρκιανού (450-457 μ. Χ.) και επισκοπίας του επιφανούς Ουρανίου της Έμεσης.
Η εμφάνιση του Τιμίου προδρόμου στον Μάρκελλο.
Ο Τίμιος Πρόδρομος φανερώθηκε τότε πολλές φορές στον Μάρκελλο και του έδειξε την εύνοιά του με έναν στοργικό ασπασμό και προσφέροντάς του ένα βάζο γεμάτο μέλι. Οδηγημένος, κατόπιν, με εντολή του Αγίου από ένα άστρο που στάθηκε πάνω από ένα κοίλωμα του σπηλαίου, ο Μάρκελλος άρχισε να σκάβει αφού θυμίασε τον τόπο. Βρήκε τότε, κάτω από μια μαρμάρινη πλάκα, την τιμία Κάρα κρυμμένη σε έναν αμφορέα και το προσκύνησε με δάκρυα χαράς. Το πολύτιμο λείψανο αποτέθηκε αργότερα (761 μ. Χ.) στον κύριο ναό της Έμεσης και έγινε για την πόλη πηγή ευλογιών κάθε είδους, μέχρι την εποχή της μετακομιδής του στα Κόμανα της Καππαδοκίας, που υπαγορεύθηκε από την απειλή των Αράβων (810-820 μ. Χ).
Η Τιμία Κεφαλή του Προδρόμου παρέμενε εκ νέου αφανής, μετά την ανακομιδή της στην Έμεσα, και ανεφάνη σε έναν μοναχό, πολλά χρόνια αργότερα, μέσα σε αργυρό αγγείο θαμμένο στο χώμα, σε τόπο Ιερό, στα Κόμανα της Καππαδοκίας. Από εκεί διεκομίσθη με μεγάλη επισημότητα στην Κωνσταντινούπολη, όπου ο αυτοκράτορας και ο πατριάρχης, εν μέσω σύσσωμου του λαού, την υποδέχθηκαν με ευλάβεια και την κατέθεσαν σε ιερό τόπο.
Το γεγονός της Α΄ και Β΄ευρέσεως της τιμίας Κεφαλής του Προδρόμου εορτάζεται από την Εκκλησία μας την 24ην Φεβρουαρίου, ενώ της Γ΄ ευρέσεως την 25ην Μαίου.